İngiltere, Oxfordshire'daki Uffington köyünün yakınındaki vadide durup üstünüzdeki tebeşir çayırlarının yüksek eğrisine bakarsanız, manzaraya bir şey hükmeder. Tepenin yan tarafında, tebeşirden kesilmiş devasa beyaz, soyut bir çöp adam at koşuyor. İnce, geniş bir gövdeye, küt bacaklara, tuhaf bir şekilde uzun bir kuyruğa ve kare bir kafaya yerleştirilmiş yuvarlak bir göze sahiptir.

Bu, İngiliz tepe figürlerinin en eskisi olan Uffington White Horse. Bir futbol sahası büyüklüğünde ve 20 mil öteden görülebilen 3.000 yıllık bir piktogram. Bu Temmuz sabahı, küçük insan grupları yavaşça yukarı doğru yürürken, alt yamaçlarda siyah noktalar beliriyor. Atı temizlemeye geliyorlar.

Tebeşirlenme günü, burada üç bin yıldır düzenli olarak yapılan bir temizlik ritüeli. Çekiçler, tebeşir kovaları ve dizlikler dağıtılır ve herkese bir alan tahsis edilir. Tebeşirciler diz çöküp tebeşiri ezerek macun haline getiriyorlar, çimenlerdeki taşlı yolları santim santim beyazlatıyorlar. Katılımcılardan biri olan George Buce, “Bu, dünyanın en büyük satır araları boyaması” diyor.

Atın tebeşirlenmesi veya "tebeşirlenmesi", antikacı Francis Wise 1736'da onun hakkında yazdığında zaten eski bir gelenekti. "Atı ovalama töreni, çok eski zamanlardan beri, tüm köylerden gelen çok sayıda insan tarafından kutlandı." o yazdı.

Geçmişte, yakınlardaki tarih öncesi bir kalenin çemberinde bir panayır düzenleyen binlerce insan temizleme için gelirdi. Bu günlerde daha sessiz bir olay. Tek ses rüzgar, uzaktaki kuşların cıvıltısı ve ayaklardan hissedilen tebeşir üzerindeki çekiç sesleri.

Koruma organizasyonu National Trust, atın orijinal şeklinin korunduğundan emin olarak tebeşirlemeyi denetler. Ama iş, gelmek isteyen herkes tarafından yapılır. Lynda Miller, araba tekerleği büyüklüğünde bir daire olan göz üzerinde çalışıyor. “At her zaman hayatımızın bir parçası olmuştur” diyor. “Bugün gözü temizlediğimiz için gerçekten heyecanlıyız. Küçük bir kızken buraya annem ve babamla geldiğimde göz özel bir yerdi. Biz de onun üzerine bir dilek tutardık.”

National Trust korucusu Andy Foley çekiç dağıtıyor. Yamaçta kurulduğundan beri bu şekilde olmuş olmalı, diyor. “İnsanlar ona bakmasaydı, at 20 ila 30 yıl içinde gidecekti; büyümüş ve aşınmış. 3.000 yıl önce tam olarak ne yaptılarsa, eskilerin ayak izlerini takip ediyoruz.”

Arkeolog David Miles, "Bu manzarada insanları çeken çok özel bir şey var" diyor. 1990'larda, at için tarih öncesi tarihi belirleyen sitenin kazısını yönetti. Kazıdan önce, tasarımın sadece tebeşir yüzeyine çizildiği ve bu nedenle tarihlenemeyeceği düşünülüyordu, ancak Miles'ın ekibi, figürün aslında bir metre derinliğe kadar tepeye oyulmuş olduğunu keşfetti. Bu, açmadaki kuvars katmanlarını tarihlemek için optik uyarılmış lüminesans adı verilen bir tekniğin kullanılmasının mümkün olduğu anlamına geliyordu.

Miles, “Beklediğimden daha yaşlıydı” diye hatırlıyor. "Eski olması gerektiğini zaten biliyorduk, çünkü 12. yüzyıl el yazması The Wonders of Britain'da geçiyor  , yani o zamanlar belli ki eskiydi. Ve atın soyut şekli, 2.000 yıldan biraz daha eski olan eski İngiliz sikkelerindeki atlara çok benzer. Ama flörtümüz bundan daha da eski olduğunu gösterdi. Yaklaşık 3.000 yıl önce Demir Çağı'nın başlangıcı, hatta belki de Bronz Çağı'nın sonu olarak ortaya çıktı.”

Siperler, boynuz kazmaları ve tahta kürekler kullanılarak kazılmış olurdu: zor, emek yoğun bir iş. Tam etki sadece birkaç mil öteden alınabiliyorken, inşaatçıların bu kadar büyük bir rakamı nasıl planlayıp uyguladıkları hala bir sır. 

Atın neden yapıldığını kimse kesin olarak bilmiyor. Miles, “Güzel bir şekil, çok zarif” diyor. “Yamacın üzerinden sınırlanıyor gibi görünüyor. Aşağıdan bakarsanız, güneş arkasından doğar ve üzerinden geçer. Kelt sanatında atlar genellikle güneşin arabasını çekerken gösterilir, bu yüzden burada düşündükleri şey bu olabilir.”

Başlangıçtan itibaren atın görünür kalması için düzenli bakıma ihtiyacı olacaktı. Atın yaratıcılarının anıtları için böyle dengesiz bir form seçmeleri garip görünebilir, ancak arkeologlar bunun kasıtlı olabileceğine inanıyor. Bir tebeşir tepe figürü, onu sürdürmek için bir sosyal grup gerektirir ve bugünün temizliği, atın orijinal işlevinin bir parçası olan erken bir ritüel toplantısının bir yankısı olabilir.

Atın bulunduğu Berkshire Downs, tarih öncesi kalıntılarla dolu. İngiltere'nin en eski yolu olan Ridgeway yakınlarda çalışır. Bu, kırsal İngiltere'nin kalbidir ve at, ülkenin en tanınmış yerlerinden biridir, manzaraya damgalanmış bir kimlik rozetidir. Dünya Savaşı sırasında, Luftwaffe bombardıman uçaklarının navigasyon için kullanamaması için çim ve çit süslemeleriyle kaplandı. (Oxford arabayla yaklaşık 30 dakika ve Londra yaklaşık bir buçuk saat uzaklıktadır.)

Yerliler için, günlük yaşamın fonunun bir parçası. Köy sakinlerinin odalarını ata dönük oturacak şekilde düzenledikleri bildiriliyor. Teklifler, çiçekler, madeni paralar ve mumlar sitede bırakılır.

Tebeşirlemeye gelen insanların çeşitli motivasyonları vardır. Martha Buckley atın boynunu tebeşirliyor. "Ben bir neo-Pagan'ım ve bunun beni toprakla bağladığını hissediyorum. Manevi önemi çok büyük" diyor. Lucy Bartholomew çocuklarını getirmiş. "Onlara neden burada olduğunu açıklayabilmek güzel." Geoff Weaver için tarihi korumak bir zorunluluktur: “Bunu yapmazsak tarih ortadan kalkar ve dünya daha üzücü bir yer olur” diyor.

Tepede, atın tamamını bir kerede görmek mümkün değil; eğimin eğrisi engel oluyor, katı ölçeği gözü karıştırıyor. Resmin tamamı ancak aşağıdaki vadiden çekilebilir. Bu uzun mesafeden at, tepenin alnında zamansız bir şekilde şahlanan küçük beyaz bir figürdür. Ancak ata yakın yaşayan ve ona bakan insanlar için bu, Britanya'nın eski geçmişinin anıtsal bir hatırlatıcısıdır. 

Kaynak: Smithsonian Dergisi