İstanbul seyahatlerim sırasında dikkatimi çeken bir cami ve bu camiyi yaptıran hayırsever bir Hanımefendiyle ilgili notlarımı, fotoğraflar ve video paylaşacağım.

Cami Gayrettepe’de dev dev binaların ortasında yer almaktadır. Bahçesi ve çevresi oldukça temiz ve düzenli olan bu caminin bahçesinde Camiyi yaptıran hayırsever Hanımefendi adına bir müze ve Caminin yapını sağlayan Vakfın yönetim bürosu bulunmaktadır.

İstanbul’a üst üste dört gün gidip geldiğimde her gün bu caminin bahçesinden geçerek Gayrettepe’de işim olan yere gidiyordum ve burada işim bitince yine bu caminin bahçesinden geçerek metro istasyonuna  dönmekteydim.

Bir keresinde bahçeden geçerken durup Caminin fotoğraflarını çekmeye başladım. Bu sırada yönetim bürosunun kapısı açıldı ve oldukça mütevazı ve güler yüzlü bir Beyefendi beni çay içmeye davet etti.

Bu güzel insan, Vakfın yönetiminde yer alan emekli bir Albaymış. “Bizi ziyaret edenlere çay ikram etmek Vakfımızın geleneklerindendir” dedi. Nazik davetleri için teşekkür edip, ikram edilen çayı içerken Cami ve Camini yapımını sağlayan Vakıf hakkında bilgilerde verdiler ve birde Vakıf hakkında bilgiler olan bir kitap hediye ettiler.

Eminönün'de Nimet Abla Büfesi önünde

Camiyi yaptıran ve Vakfı kuran Hanımefendiyi aslında bütün Türkiye tanımaktadır. Milli Piyango Bileti denince akla kim gelir, tabi ki Nimet Abla! Halen Eminönü’ndeki küçücük Nimet Abla büfesi önünde kuyruklar oluşmakta ve Türkiye’nin dört bir yanında Nimet Abla mühürlü Piyango biletleri satılmaktadır.

Caminin ismi, Hacı Nimet Özden Camii Şerifleridir. Caminin bahçesinde de Hacı Nimet Özden adına birde müze yer almaktadır.

Hacı Nimet Özden Camii Şerifleri Vakfı

Hacı Nimet Özden Camii Şerifleri Vakıf Senedin dede belirtildiği üzere Hacı Nimet Özden; “Üç ayrı arsanın birleştirilmesiyle oluşan İstanbul Şişli Büyükdere Caddesi’nde 3610 m2 arsa da hiçbir maddi yardım almaksızın tamamen kendi bütçemle inşa ettirmiş bulunduğum ve Hacı Nimet Özden Camii Şerifleri olarak isimlendirdiğim (6 parçadan ibaret) iki camii ile ek tesis olarak önüne (ana cadde üzerinde girişe), pasajda tek katlı dükkanlar ve iki caminin kod farklı arka bahçesinde müştemilat olarak kullanılmak üzere iki bina, bir meşruta tesis ettirmiş bulunmaktayım ” diyerek yaptırdığı camisini tanımlar.

Hacı Nimet Özden bütün bu hizmetlerin sürekliliğini ve devamlılığını sağlamak için, 1970 yılında; Melek Nimet Özden,  İsmail Özden, Ercüment Demirer, Ayşe Mesadet Biliktan, Mehmet Muzaffer Atacan, Tevfik Gerçeker’den oluşan kurucularla Hacı Nimet Özden Camii Yaşatma Derneği’ni kurmuştur.

1971 yılında ise mütevelli heyetinde İstanbul Valisi, İstanbul Belediye Başkanı, İstanbul Müftüsü, İstanbul Vakıflar Bölge Müdürü, İstanbul Ticaret Odası Başkanı, İstanbul Sanayi Odası Başkanı, İstanbul Barosu Başkanı’ndan oluşan Hacı Nimet Özden Camii Şerifleri Vakfı’nı kurmuştur.

Nimet Abla, Hacı Nimet ismiyle kurduğu vakıfa tüm varlığını bağışlamıştır. Bugün hala bu vakıftaki gayrimenkul irad geliriyle 200 kadar çocuk çeşitli okullarda eğitim görmektedirler.

Taksim-Şişli-Mecidiyeköy aksının kuzeyinde ki İstanbul’un Esentepe semtinde bulunan Hacı Nimet Özden Camii Şerifleri’nin kademeli kod farklı arsası, Melek Nimet Özden’in kendi birikimleri ve şahsi gayreti ile 1962 yılında alınmıştır.

Caminin inşasına 1963 yılında başlanmış, 1969 yılında bitirilmiş, dekorasyon ve iç tefrişleri ise 1987 tarihinde tamamlanmıştır.

Caminin tasarımı ve statik projesi Ara İstepan Aratan’a(1904-1977), detay ve çizimleri Fatih Uluengin’e(1920), iç ve dış dekorasyonu Dinçer Erimez’e(1932) aittir.

Peki Nimet Abla Kimdir

1899’da İstanbul’da dünyaya gelen Nimet Abla’nın asıl adı Melek Nimet Özden’dir.

Eşi İsmail Beyin 1928 yılında Eminönü Yeni Cami önündeki meydanda tütüncü ve sarraflık dükkânında müşterilerine Türk Tayyare Cemiyetinin çıkardığı piyango biletlerini satmaya başlamasıyla Nimet Abla’nın ilk biletçilik temelleri atılmış olur.

Eşi İsmail Bey Tayyare piyango biletlerinin ser bayisi olarak biletleri, tanıtmak maksadıyla küçük esnaflara dağıtır. Satılan biletlerin paralarını tahsil edemeyince işletmesi büyük zarara uğrar ve kapatma noktasını getirir.

Bu zor günlerde işin başına geçen Nimet Abla,Türk Tayyare Cemiyetinin müdürü Merhum Fikret Bey ile görüşüp cemiyetin bir numaralı bayilik anlaşmasını yapar.

1931 yılının yılbaşında satmış olduğu biletlerden 100 Bin lira büyük ikramiye kazanılması onun uğruna inananların sayısını her geçen gün daha arttırmış ve o zamanın en çok traji olan İkbal , Tasvir ve Efkar gazetelerinin birinci sayfalarında Nimet Abla ’ nın talihliye 100 adet mor bin liralıkları sayarak teslim ederken çekilen fotoğraflarının ve röportajlarının yayınlanmasını ardından ve ‘’ Talih Nimet Abla ‘ dan doğuyor ‘’ inancını yüreklerine yerleştiren sadece İstanbul halkı değildi.

Artık Türkiye’nin çeşitli illerinden gelenler Nimet Abla gişesinden bilet almaya başlamışlar.

1938 yılında zamanın valisi ve belediye başkanı Lütfü Kırdar‘ ın Eminönü meydanının genişletilmesiyle ilgili başlayan istimlâk çalışması nedeniyle şimdiki yerine taşınmıştır.

İşlerin çok olmasından dolayı gece gündüz çalışan Nimet abla gerektiğinde evi ne gitmez dükkanın üst katında yatar, satmış olduğu biletlerden çıkan büyük ikramiyeleri gazetelerde yayınlatır ve iş yerine asarak reklamını yaparmış. 

Nimet Abla ilk Türk iş kadınları arasında yerini almış ve piyango tarihine damgasını vurmuş, yetmişli yılların başlarına kadar işinin başına gidip şans dağıtmaya çalışan Nimet Abla hastalanıp felç geçirince sevgili müşterilerinden uzak kalmıştır.

Bir müddet felçli yaşayan Nimet Abla 28 Temmuz 1978 yılında ise İstanbul'da hayatını kaybetmiştir. 

Nimet Abla, İstanbul’un önemli semtlerinde bulunan birkaç iş merkezi ve gayrimenkulleri kurmuş olduğu vakfa bağışlamış, çocukları olmadığından da Nimet Abla marka isim hakkını yeğenlerine bırakmıştır.

Nimet Abla'nın ölüm ardından bugün hala Bahçekapı Eminönü Meydanı, Bakırköy İstanbul Caddesi ve Sirkeci Ankara Caddesindeki gişelerinde milli piyango bileti satışları devam ediyor.     

İsmail Hakkı Kavurmacı