TOFAŞ, Renault ve Karsan gibi büyük markalara ait fabrikaların bulunduğu Kente, 18 Temmuz 2020'de Türkiye'nin ilk yerli ve milli otomobili TOGG'un fabrikasının temeli atıldı. 2022 yılında üretime başlayan fabrikanın resmi açılışı, Cumhuriyetimizin 100. Yıldönümü kutlamalarının da yapıldığı 29 Ekim 1922 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapıldı ve Togg, Mart 2023 itibarıyla atışa sunuldu.

TOGG Fabrika

TOGG'la birlikte; 60 yıllık otomotiv deneyimi olan Bursa’da; otomotiv yan sanayide büyük bir dönüşüm başladı.

Bu günlerde Bursa Büyükşehir Belediyesinin, TOGG’la ilgili billboardlarda yer alan afişlerindeki şu ifade; “Yerli ve Bursalı.. Bursa’da üretildi sınırları aşacak..” Bursa adına gurur vericidir.

Bu afişten hareketle, Bursa Otomotiv Sektörü tarihçesi hakkında özet niteliğinde bir yazı hazırlamaya karar verdik.

Otomotiv ana sanayisinin temelleri 1960'lı yıllarda Bursa'da atıldı:

Türkiye'de 1960'lı yıllarda ortaya çıkan otomobil sanayisinin kurulması düşüncesinin uygulama sahası olarak, tekstil, dokuma, karoser ve makine gibi sektörlerde yetişmiş iş gücü olduğundan Bursa tercih edildi.

Aynı zamanda tarım, ticaret, dokuma sanayisi merkezi olarak bilinen Bursa'da, 1961'de Türkiye'nin ilk organize sanayi bölgesinin kurulmasıyla büyük bir dönüşümün ilk adımları atıldı.

Adını 1. Murad'dan Alan 124"ün 48 Yıllık Hikayesi

Kentte ilk olarak, 1966 yılında 269 yatırımcı tarafından minibüs üretmek amacıyla Karsan firması kuruldu. Ardından 1968 yılında resmi olarak kuruluşu gerçekleştirilen Türk Otomobil Fabrikası AŞ'nin (TOFAŞ) fabrikasının yapımına 1969'da başlandı. 12 Şubat 1971'de dönemin Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın katılımıyla açılan fabrikada Murat 124 modelinin üretimine geçildi.

TOFAŞ Bursa Fabrikası

OYAK Renault Otomobil Fabrikaları AŞ de OYAK, Renault ile Yapı ve Kredi Bankası'nın ortaklığında 1969'da kuruldu ve Bursa’da; OYAK Renault, 1971'de Türkiye'nin ilk önden çekişli otomobilini banttan indirerek üretimine başladı.

Türkiye'den geçen yıl ihraç edilen 571 bin 218 otomobilin yüzde 37,7'sini (215 bin 385 adet) gerçekleştiren Bursa, günde 590, saatte 24,5 aracı dış pazara gönderiyor.

OYAK Renault Bursa Fabrikası

Ana sanayi fabrikalarının kurulmasıyla kentte tedarik sanayisinde büyük gelişim yaşandı. Bursa'da birçok otomotiv yan sanayi firması açılarak bu endüstriye katkı sağladı.

BTSO kayıtlarına göre, Bursa'da 2 bin 858 otomotiv firması faaliyet gösterirken Togg, TOFAŞ, OYAK Renault, Karsan, Güleryüz gibi başlıca ana sanayi firmaları dışında bu sayının büyük bölümünü tedarik endüstrisi firmaları oluşturuyor.

Bursa'nın, taşıt üretim serüveni Osmanlı Devleti döneminde kadar gidiyor!

Osmanlı Devleti döneminde atlı araba üretimi bakımından önemli bir merkez olan Bursa'daki ustaların imal ettiği araçlar, Anadolu'nun pek çok şehrinde ihtiyacı karşıladı. O dönemde at arabaları çoğunlukla, bugün İpek Han olarak bilinen Arabacılar veya Faytoncular Hanı bölgesinde üretildi.

İpek Han/Bursa

TOFAŞ Bursa Anadolu Arabaları Müzesi

Bursa çevresinde en eski araba sanayi ve kültürünün kaynaklarının bulunması dolayısıyla kurulan, Türkiye'nin ilk ve tek Anadolu arabaları müzesi TOFAŞ Bursa Anadolu Arabaları Müzesi de 2002'den bu yana ziyaretçilerini ağırlıyor.

Müzede, binlerce yıl önceye ait bir tekerlekten yola çıkarak TOFAŞ tarafından üretilen motorlu araçlara kadar adeta zaman tüneline giriliyor. Burada, 2 bin 600 yıl önce yapılan arabanın Bursalı ustaların elinde yeniden canlandırılmış halinin yanı sıra tekerlekler, geleneksel araba atölyeleri, motorlu ve motorsuz araçlar sergileniyor.

Müze, yılda ortalama 60 bin yerli ve yabancı ziyaretçisiyle Bursa'nın ilgi çeken gezi noktalarından biri olmayı sürdürüyor

TOFAŞ Bursa Anadolu Arabaları Müzesi ve TOFAŞ Sanat Galerisi