Kelimeden işteşlik eki "-ş"yi çıkardığımızda geriye "anla-" fiili kalır. İşteşlik eki olan "-ş" eklendiği kelimeye "karşılıklı" ya da "birlikte" anlamı katar.

O halde anlaşmak, karşılıklı birbirini anlamak demektir. Birbirini anlamak, bir fikirde uzlaşmak demek değildir. Anlaşmak fiilinin "uzlaşmak, birleşmek, uyuşmak" anlamında kullanılmasını yan anlam olarak değerlendirebiliriz. Tüm anlaşmaları, uzlaşma üzerinden okursak, orada gerilim çıkar. Uzlaşılmayan her konuda kavga çıkmalıymış gibi bir bilinç ve bilinçaltı gelişir.

Hâlbuki anlaşmak fiilini, karşımızdaki insanın fikrini benimsemesek de ona saygı duymamız gerektiği manasında anlamanın işteşi(karşılıklı) olarak idrak ettiğimizde iletişim de diyalog da konuşma da değerli olur. Kimse kimsenin düşüncelerinin hakimiyeti altına girmeden onu hoş görür, ona saygı duyar.

"Hayvanlar koklaşa koklaşa, insanlar konuşa konuşa anlaşır." atasözü ancak böyle gerçek değerini bulur. Ancak konuşa konuşa anlayabiliriz birbirimizi. Konuşalım, birbirimizi dinleyelim, anlayalım yani anlaşalım; ama konuştuklarımızda uzlaşmak, bir noktada buluşmak, birleşmek, uyuşmak zorunda değiliz. (Bu benim hayat felsefelerimden biridir.)

Konuştuğumuz her konuda uzlaşmayı beklemek fıtrata aykırı, büyük bir ütopya olur.

Bir noktada buluşmanın adı uzlaşmak, uyuşmaktır. Uzlaşmak, uyuşmak için de konuşmak gereklidir elbette.

"İnsanlar konuşa konuşa anlaşır." başka, "İnsanlar konuşa konuşa uzlaşır." başka anlamlar içerir.

Bir de "ant-laşmak" var; o konumuzun dışında.

Dostlar, siz ne dersiniz?

#muratertaş